Gayrimenkul sektörüne borsa dopingi

Sermaye Piyasası Kurulu’nun halka arz seferberliği ve GYO’ların halka arzını kolaylaştıran düzenlemeleri sayesinde 2010’da adeta topraktan halka arz fışkırdı. Toplam altı GYO 2010’da İMKB’de işlem görmeye başlarken, geleneksel finansman kaynaklarına alternatif olan halka arz yoluyla sermaye piyasalarından gayrimenkul sektörüne 1 milyar 661 milyon 220 bin 564 lira kaynak aktarılmış oldu.

Gayrimenkul sektörü açısından 2010’da yaşanan en önemli gelişmelerden birini hiç şüphesiz Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının (GYO) birbiri ardına halka arzlar gerçekleştirerek İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem görmeye başlamaları oldu. Halka açılan GYO’lara tanınan Kurumlar Vergisi istisnası pek çok firmayı İMKB’ye yöneltti. Öte yandan Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) da bu tip kuruluşlarda halka açılma oranını yüzde 49’dan 25’e indirmesi de GYO’ların halka arz süreçlerini hızlandıran bir başka faktör oldu.

Halka arzlar 2011’de de hız kesmeyecek
2010 yılındaki halka arz başarısının önümüzdeki yıllarda da artarak devam etmesi bekleniyor. Büyük çaplı GYO halka arzları yoluyla, hızla gelişen Türkiye gayrimenkul sektörüne geleneksel finansman yöntemlerine bir alternatif olarak sermaye piyasaları yoluyla ucuz ve uzun vadeli finansman olanağı sağlanması hedefleniyor. Halka arzı gerçekleştirilen 6 GYO şirketi sayesinde bu yıl içinde sektöre sermaye piyasalarından toplam 1 milyar 661 milyon 220 bin 564 lira kaynak aktarıldı. Halen halka arz edilmiş ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem gören toplam 21 GYO. (Akmerkez, Alarko, Atakule, Avrasya, Doğuş, EGS, Emlak Konut, İdealist, İş, Martı, Nurol, Özderici, Pera, Reysaş, Sağlam, Sinpaş, Torunlar, TSKB, Vakıf, Y&Y, Yapı Kredi Koray) bulunuyor.

GYO’ların toplam piyasa değeri 10.5 milyar TL
Söz konusu GYO’lardan 6’sı (TSKB, İdealist, Reysaş, Martı, Torunlar ve Emlak Konut GYO) bu yıl içinde halka arz edildi. 2010 yılında yapılan halka arzlara birlikte, 14 aralık tarihi itibariyle IMKB’de işlem gören GYO’ların toplam piyasa değeri 10.5 milyar TL’ye ulaştı. 21 GYO’nun toplam net aktif değeri büyüklüğü ise 12.9 milyar TL.

Halka arzı gerçekleştirilen 6 GYO şirketi sayesinde bu yıl içinde sektöre sermaye piyasalarından toplam 1 milyar 661 milyon 220 bin 564 lira kaynak aktarıldı. Halen halka arz edilmiş ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem gören toplam 21 GYO bulunuyor.

GYO’ların halka arzı kolaylaştırıldı
SPK yaptığı düzenleme ile bu yılın başında GYO’ların minimum halka açılma oranlarını yüzde 49’dan yüzde 25’e düşürerek halka arzları teşvik edilmişti. Öte yandan Kurul yaptığı başka bir düzenleme ile GYO’ların halka arzı için sermayeye bağlı süre verilmesi uygulamasından vazgeçilerek, ortaklıkların, kuruluşlarını takip eden 3 ay içinde çıkarılmış sermayelerinin asgari yüzde 25’ini temsil eden paylarının halka arz edilmesi zorunluluğunu getirmişti. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları kurumlar vergisinden de istisna tutuluyor.

Sektöre finansman akışı hızlanacak
Bu yıl altı GYO’nun halka arzı ile sektöre, sermaye piyasalarından toplam 1 milyar 661 milyon 220 bin 564 lira kaynak aktarımı sağlandı. Akfen GYO, Albayrak GYO ve Büyükhanlı GYO’da halka arz için SPK’ya başvurmuş durumda. Bu üç gayrimenkul yatırım ortaklığının başvuruların sonuçlandırılması ve halka arzlarıyla birlikte gayrimenkul sektörüne sermaye piyasalarından kaynak aktırımının artarak devam edeceği belirtiliyor.

İnşaat sektörü 1 milyar 661 milyon kaynak yarattı

Emlak Konut GYO rekor halka arza imza attı
2 Aralık’ta İMKB’de işlem görmeye başlayan Emlak Konut GYO, Türkiye’nin halka açık en büyük GYO’su unvanına da sahip oldu.

İMKB’de 2 Aralık 2010’da gong çalarak işlem görmeye başlayan Emlak Konut GYO ön ve kesin talep toplama süreçlerinde, yurtiçi ve yurtdışı yatırımcılardan gördüğü yoğun ilgiyle dikkat çekmişti. Sermayesinin yüzde 25’ini halka arz ederek 1.70 TL’lik fiyatla Kurumsal Ürünler Pazarı’nda işlem görmeye başlayan Emlak Konut GYO, Türkiye’nin halka açık en büyük gayrimenkul yatırım ortaklığı unvanına da sahip oldu.

Halka arz sonrası yaklaşık 5.8 milyar TL net aktif değere ulaşan Emlak Konut GYO, halka arz sürecinde yurtiçinde tahsisatın 4.1 katı, yurtdışında 1.5 katı ve toplamda ise 2.2 katı talep gördü. 29 bin 119 yurtiçi yatırımcıdan talep geldi. Ayrıca bu yıl yapılan 19 halka arz işleminde yurtdışı satış oranı ortalama yüzde 18 seviyelerinde kalırken, Emlak Konut GYO’da yüzde 70 olan yurtdışı tahsisat oranı yüzde 75’e yükseltildi. Halka arz işlemiyle Emlak Konut GYO’nun kasasındaki nakit değer yaklaşık 1 milyar 52 milyon TL artmış oldu. Emlak GYO bu kaynağı başta İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere yeni konut projelerinin üretiminde kullanacak.

2003’ten bu yana 21 bin konut üretti
Uyguladığı iş modelleriyle, 2003 yılına kadar çok sayıda bağımsız ünite üreten Emlak Konut, 2003’ten bu yana 21 bin 47 konuttan oluşan toplam 18 proje tamamladı. Gayrimenkul portföyünde, 20 adet devam eden proje, ihale edilmiş ve projelendirme çalışmaları devam eden 1.2 milyon metrekare arsa, 4.5 milyon metrekare henüz ihalendirilmemiş arsa stoğu yer alıyor. My World, Uphill Court, Avrupa TEM Konutları, Soyak Mavişehir ve Kent Plus gibi tamamladığı referans projeleriyle de öne çıkıyor. Emlak Konut GYO, 2003 yılından bu yana gelir paylaşımı modeliyle yaklaşık 15 milyar lira değerinde iş ihale ederken, bu projelerdeki payı 4.5 milyar TL oldu. Arsalar, toplam portföy değeri içinde yüzde 67’lik bölümü oluştururken, bu yüzde 67’lik bölümün yüzde 56’sı ise halihazırda ihale edildi.

Torunlar ilk AVM odaklı GYO oldu
Portföyende ağırlıklı olarak AVM yatırımları bulunan Torunlar GYO, kira geliri olan perakende portföyüyle de dikkat çekiyor. Torunlar GYO, başta Mall of İstanbul olmak üzere yeni yatırımlar için hazırlıklarını sürdürüyor.

Hisselerinin yüzde 25.16’sını halka açan Torunlar GYO, 21 Ekim’de 7.30 TL’lik işlem fiyatıyla, İMKB Kurumsal Ürünler Pazarı’nda işlem görmeye başladı. Halka arz sonrası 1.64 milyar TL piyasa değerine ulaşan Torunlar GYO, Türkiye’nin ilk halka açılan perekande odaklı GYO’su oldu. 2.65 milyar TL portföy değerine sahip Torunlar GYO’nun tamamlanmış projeler bazında portföy değerinin yüzde 89’unu kira geliri elde eden AVM yatırımları oluşturuyor. Torunlar GYO, 2014 yılının ilk çeyreğine kadar 858 milyon TL’lik yatırım planlıyor.

Yatırmlar hız kesmiyor
Torunlar GYO’nun tamamlanmış projeleri arasında Bursa Zafer Plaza, Bursa Korupark AVM ve Korupark Evleri bulunuyor. Torunlar GYO’nun yüzde 99.99 pay ile Antalya Deepo Outlet, Yeni Gimat’taki yüzde14.83 pay sahipliği ile Ankamall ve Crowne Plaza, yüzde 44.6 pay ile Marmaris Netsel Marina ve yüzde 41.4 pay ile Nishİstanbul projelerinde yatırımları bulunuyor. İstanbul’daki ilk AVM yatırımı Torium AVM’yi Ekim sonunda açan Torunlar GYO İstanbulda Mall of İstanbul, Torun Tower, Kemankeş Butik Otel ve Turkmall ortaklığı ile gerçekleştirilen Samsun Bulvar AVM yatırımlarını gerçekleştirmeyi planlıyor.

Martı, halka arzdan 76.7 milyon TL kaynak sağladı
Turizm odaklı gayrimenkul yatırım ortaklığı Martı GYO, halka arzdan 76.7 milyon TL kaynak sağladı.

Turizm odaklı ilk Gayrimenkul Yatırım ortaklığı Martı GYO 16-17 Eylül tarihlerinde talep toplamasının ardından 24 Eylül’de IMKB’de gong çalarak işlem görmeye başladı. Martı GYO halka arzla birlikte 76.7 milyon TL kaynak sağlamış ve 2 bin 672 yeni ortak kazanmıştı.

Yüzde 49’u 1.42 TL üzerinden halka açılan ve Yüzde 48 hissesi Martı Otel İşletmeleri’ne ait olan Martı GYO’nun toplam portföy değeri 231 milyon 494 bin 161 TL. Martı GYO’nun Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Narin, Martı GYO’nun hibrid yapısına vurgu yaparak, halka arzdan gelen kaynakla Sarıgerme’de büyük bir otel, Hisarönü’nde ve Ayın koyunda butik otel ile Çerkezköy’deki 7 bin konutluk Narin Park konut projesinin diğer etaplarının inşaatına başlayacaklarını anlattı. Narin tüm bu yatırımların devam ettiğini belirterek, “Sarıgerme’deki otel ve Orhaniye Hisarönü’ndeki Martı Marina’da bulunan Hemitea butik otel 2011, Gökova Ayın Koyu’ndaki Giova butik otel 2012 de tamamlanacak. Narin Park’ın ilk etabı 2010 yılı sonunda tamamen bitecek ve yeni etapların inşaatı hızla devam edecek” diye konuştu.

TSKB GYO halka arz sonrası yatırımlara hız verdi
Halka arz sonrası yatırımlarına hız veren TSKB GYO, 2011’de Adana’da otel yatırımına başlamayı planlıyor

Nisan ayı başında 150 milyon TL’lik sermayesinin yüzde 38’ini halka arz eden TSKB Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, halka arz sonrasında yatırımlarına hız verdi. 308.1 milyon portföy büyüklüğüne sahip olan TSKB GYO’nun Net Aktif Değeri ise 221.1 milyon TL.

Adana Seyhan’da Bilici Ailesi ile yarı yarıya ortak oldukları arsa üzerine 5 yıldızlı otel inşaatı için gün sayan TSKB GYO, İstanbul’da da ofis projeleri hayata geçirmek için çalışmalarını sürdürüyor. TSKB GYO’nun Adana Seyhan’daki Otel işletmesi için yerli otel zincirlerinden Divan Otel ile bir ön anlaşması da bulunuyor.

İnşaatın 2011’in ilk çeyreğinde başlaması planlanıyor. Halka arz sonrasında özellikle İstanbul ve İzmir gibi illerden arsa sahiplerinin arsalarına proje geliştirmesi için teklifler alan TSKB GYO, kısa bir süre içinde Adana Seyhan’da 5 yıldızlı Otel inşaatına başlamayı planlıyor. Otel projesi için her şey dahil 30 milyon euroluk bir yatırım öngörülüyor.

Kira getirisi sağlayan portföye sahip
TSKB GYO’nun gayrimenkul portföyünde yer alan Tahir Han ve Fındıklı Binaları hali hazırda kira geliri sağlayan gayrimenkul varlıkları arasında yer alıyor. TSKB GYO’nun İstanbul Pendik’te Pendorya AVM adında bir yatırımı bulunuyor. Yaklaşık 30 bin metrekare kiralanabilir alana sahip olan AVM, 17 Aralık 2009’da hizmete açılmıştı.

İdealist GYO, 1 Temmuz’dan bu yana işlem görüyor
İdealist Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı 10 milyon TL ödenmiş, 200 milyon TL kayıtlı sermayesi ile 1 Temmuz’dan itibaren İMKB’de işlem görüyor. 2.5 milyon lira nominal değerli (şirket sermayesinin yüzde 25’i) senetleri, 1 lira nominal değerli beher hisse için, satışın ilk gününde 0.94 lira fiyat baz alınarak işlem görmeye başlamıştı. İdealist GYO’nun bugün itibariyle tamamlanmış veya devam eden bir projesi bulunmuyor.

Portföyünde villalar var Portföyünde ise Ümraniye’deki İdealist sitesinde yer alan on dört adet villa ile üç adet apart bulunuyor.

Reysaş GYO, depoculuğa 30 milyon dolar yatıracak
Depo geliştirmeye odaklanan Reysaş GYO, 2011 sonuna kadar 30 milyon dolarlık yatırım planlıyor.

Türkiye’nin depo geliştirmeye odaklanmış ilk ve tek gayrimenkul yatırım ortaklığı Reysaş GYO 1-2 Temmuz’da talep toplamış ve hisseleri 12 Temmuz itibariyle İMKB’de işlem görmeye başlamıştı. Reysaş GYO 1.00 TL nominal değerle yüzde 38.5’lik hissesini halka arz etmişti.

Portföyünde 27 adet gayrimenkul bulunan Reysaş GYO mevcut 215 bin metrekare depolama alanını, 2011 Haziran sonuna kadar 350 bin metrekareye, 2012’de de 500 bin metrekare çıkartmayı hedefliyor. Türkiye genelinde 11 ilde depoculuk konusunda hizmet veren Reysaş GYO, 2011 sonuna kadar 30 milyon dolar yatırım planlıyor.

Yatırım önceliği İstanbul’da
Yatırımlarda önceliği İstanbul’a verecek olan Reysaş GYO, İzmir ve Ankara’da da yatırımlar yapacak.

Bülent YOLDAŞ/Emlak&Mortgage